Przy wykorzystaniu sterów w stateczniku pionowym pilot samolotu ma możliwość korygowania kierynku lotu w prawo lub w lewo. Statecznik poziomy odpowiada w samolocie za stabilność jego lotu w poziomie, czyli w pozycji równoległej do powierzchni ziemi. Za pomocą sterów w stateczniku poziomym pilot ma natomiast możliwość korygowania pochylenia lotu w górę lub w dół.
Wyróżnić można kilka rodzajów samolotowych stateczników pionowych. Najczęściej spotykaną w konstrukcji samolotu ich konfiguracją jest statecznik pojedynczy. W niektórych samolotach wojskowych pojawiają się natomiast także stateczniki podwójne.
Czasami projektujący samoloty decydują się na inne, rzadko spotykane konfiguracje stateczników takie jak np. usterzenie motylkowe. W takim układzie na ogonie samolotu występują tylko dwa stateczniki, które są ustawione względem siebie na wzór litery V.
Tak zamontowane stateczniki samolotowe pełnią jednocześnie role stateczników pionowych oraz stateczników poziomych.
